Micro­plastics tegen­houden in RWZI

Indiendatum: jan. 2012

Plastic vormt een toenemende bron van vervuiling van de zeeën en oceanen. Plastic zwerfafval heeft zich verspreid van de polen tot de evenaar. Plastic soep, kunststofarchipel en great pacific garbage bag zijn benamingen voor de enorme hoeveelheden plastic langs kustlijnen, op stranden en in het water. Doordat plastic wordt meegevoerd door zeestromen, wordt zelfs op plaatsen die ver van de bewoonde wereld verwijderd zijn, plastic gevonden.

Eenmaal in het milieu terechtgekomen begint het plastic te fragmenteren en komt het terecht in de voedselketen. Van 260 diersoorten, waaronder ongewervelde dieren, schildpadden, zeevogels en zoogdieren, is geconstateerd dat zij plastic zwerfvuil opeten of erin verstrikt raken. Gestoorde bewegingen, verstoorde voedselopname en soms ook een verminderde voortplanting, wonden, zweren en de dood zijn hiervan het gevolg. Daarnaast veroorzaakt de toevoegingen in het plastic gezondheidsrisico’s voor mensen. Een overzicht van met name de schadelijke effecten voor de oceanen staat in het recente rapport van IMSA, november 2011.

Het zichtbare plastic wordt in Rijnland door de Afvalwaterzuiveringsinstallaties uitgefilterd. De vraag is, in hoeverre dit het geval is voor microplastics. Recent verschenen in de pers alarmerende berichten over deze kleine plastic deeltjes, voornamelijk afkomstig van cosmetische producten zoals peelings, douche-gels, gezichtreinigers en zelfs tandpasta’s.

Volgens Stichting De Noordzee zijn deze minuscule plastic deeltjes in ten minste 90 cosmetica-producten aanwezig, worden ze door het doucheputje gespoeld en passeren ze de zuivering om uiteindelijk in de Noordzee terecht komen.

H. van Weenen en S. Haffmans, gaan in hun verkennende studie "Plasticverontreiniging van de Oceanen” (maart 2011), uitgebreid in op wetenschappelijke onderzoeksresultaten van dit probleem. Zie ook het uitgebreide Plastic afval in Zee Dossier van IMARES. Voor zover bekend bij Rijkswaterstaat heeft, noch in hun opdracht noch in dat van Stowa, onderzoek plaatsgevonden naar de aanwezigheid van microplastics in stedelijk afvalwater, in effluenten van zuiveringsinstallaties en in het Nederlandse oppervlaktewater” (p. 20 van: van Weenen en HAffmans).

De Plastic Soup Foundation is in november 2011 een actie gestart om mensen bewust te maken van dit probleem.

Dit geeft de Partij voor de Dieren aanleiding tot het stellen van de volgende vragen:

Vragen:
1. Is het Hoogheemraadschap Rijnland zich bewust van het probleem van de microplastics?
2. Is er zicht op de omvang en ontwikkeling hiervan, van jaar tot jaar?
3. Is de stelling juist dat deze plastic deeltjes de zuiveringsinstallaties passeren?
4. Is het mogelijk deze deeltjes tijdens het zuiveringsproces tegen te houden?
5. Heeft Rijnland hierover contact met de Unie van Waterschappen of andere instanties?
6. Hoewel het geen taak is van de waterschappen om consumentengedrag te beïnvloeden zou publieksvoorlichting zeker zinvol zijn. Is Rijnland bereid daarin actie te ondernemen, te denken valt aan
• Een persbericht
• Voorlichting in de folder, die bij de heffing wordt meegestuurd
• Actie via de Unie van Waterschappen en/of andere waterschappen.
• Of op andere wijzen, in samenwerking met andere instanties
• Het (doen laten) uitvoeren van onderzoek naar microplastics.

Tijdens de Verenigde Vergadering van 12 juni 2013 heeft de Partij voor de Dieren samen met de Algemene Waterschapspartij gevraagd naar de stand van zaken.