Goede waterkwaliteit is meer dan een papieren doelstelling: het is van levensbelang! Voor mensen, dieren en planten. Maar het gaat niet goed met het water in ons land. We hebben zelfs de slechtste waterkwaliteit van Europa.
Schoon water zou vanzelfsprekend moeten zijn, maar de praktijk is anders. De landbouwsector zadelt ons op met een groot milieuprobleem, dat een gevaar vormt voor de kwaliteit van ons water. Zwerfafval vervuilt het water met microplastics en giftige stoffen. En datacenters lozen hun koelwater in het oppervlaktewater, waar vaak schadelijke chemicaliën aan zijn toegevoegd.
Het goede nieuws is dat we dit kunnen veranderen! Als ons oppervlakte- en grondwater schoon zijn kan de natuur herstellen van het enorme verlies aan biodiversiteit de afgelopen decennia.
De Partij voor de Dieren wil daarom dat het waterschap de bescherming van de waterkwaliteit zeer hoge prioriteit geeft. Dat doen we door vervuiling zoveel mogelijk te voorkomen door het aan te pakken bij de bron, en af te vangen wat alsnog in het water terecht komt. We houden vast aan de Kaderrichtlijn Water, dringen bemesting terug, maken de bollenteelt gifvrij en helpen boeren naar natuurvriendelijke landbouw. Daarnaast gaat het waterschap de toezicht en handhaving op watervervuiling verbeteren. De vervuiler betaalt, en boeren die zich inzetten voor schoon water en biodiversiteit worden beloond.
Meer weten? Lees hieronder onze programmapunten voor schoon water.
Het intensieve gebruik van (kunst)mest, hormonen en diergeneesmiddelen in de vee-industrie, samen met het gebruik van zeer schadelijke gifstoffen in de landbouw, tuinbouw en glastuinbouw vervuilen het oppervlakte- en grondwater. Hierdoor sterven planten en dieren. Bovendien komt de drinkwatervoorziening in gevaar.
Partij voor de Dieren wil dat het waterschap zich actief inspant om deze vervuiling tegen te gaan:
- Het waterschap houdt vast aan de doelstellingen uit de Kaderrichtlijn Water en staat niet toe dat deze naar beneden worden bijgesteld. Hetzelfde geldt voor de Nitraatrichtlijn, de Europese richtlijn over het gebruik van stikstof in de landbouw die bedoeld is om de waterkwaliteit te verbeteren.
- Het waterschap gaat er bij het Rijk en de provincie op aandringen dat bemesting wordt teruggedrongen. Door intensieve bemesting van landbouwgrond komen namelijk veel te veel vervuilende stoffen in het water terecht (bijvoorbeeld via erfafspoeling).
- Door uitspoeling van mest komen medicijnresten en hormonen uit de vee-industrie in het oppervlaktewater terecht. Het waterschap lobbyt daarom bij de Rijksoverheid voor strengere regels voor het gebruik van deze stoffen.
- De bollenteelt wordt gifvrij en vervuilt geen water meer.
- De handhaving van en controle op het gebruik van bestrijdingsmiddelen wordt geïntensiveerd.
- We helpen boeren in de omslag naar natuurvriendelijke landbouw.
Veel zwerfafval eindigt in het water, waar het tot kleine schadelijke deeltjes afbreekt. Als bewaker van de waterkwaliteit wordt het waterschap daarom ook aanjager van het voorkomen van zwerfafval.
- Gemeenten gaan proactief informeren over welke maatregelen ze kunnen nemen om zwerfafval te voorkomen. Speciale aandacht gaat uit naar vuurwerk, sigarettenpeuken en het oplaten van ballonnen.
- Op plekken waar veel afval in het water ligt, gaat het waterschap dit afvangen met bubbelschermen of plasticvangers om te voorkomen dat dit afval in de plastic soep terechtkomt. Het waterschap gaat met het Rijk in overleg over hoe de kosten hiervoor op producenten kunnen worden verhaald.
Vervuild water is een groot risico voor de gezondheid van mensen en andere dieren. De Partij voor de Dieren vindt voorkomen beter dan genezen, en ziet graag dat het waterschap daar zijn rol in pakt.
- Blauwalg en botulisme kunnen we alleen samen voorkomen, daarom geeft het waterschap voorlichting aan burgers over wat ze daarvoor kunnen doen, zoals watervogels niet meer voeren.
- Het waterschap biedt altijd een zo actueel mogelijk overzicht van wateren waar blauwalg of botulisme gedetecteerd is en communiceert hier proactief over naar lokale media en medeoverheden. Bij deze wateren worden zo snel mogelijk waarschuwingsborden geplaatst om te waarschuwen voor de gevaren van recreatie in en rondom het water.
- Voorkomen is beter dan genezen. Om medicijngebruik terug te dringen zoekt het waterschap naar mogelijkheden om lokale preventieakkoorden te steunen. Het waterschap gaat met gemeentes in gesprek om het verzamelen van niet-gebruikte medicijnen te verbeteren. Om de medicijnresten die wel in het water terechtkomen aan te pakken wordt geïnvesteerd in filters.
- Het waterschap geeft geen nieuwe vergunningen meer af waarmee bedrijven (potentieel) zeer zorgwekkende stoffen mogen lozen op het oppervlaktewater, in de bodem, of in het riool en bekijkt of al uitgegeven vergunningen ingetrokken kunnen worden.
- Bij warm weer gebruiken datacenters water om hun servers te koelen. Het opgewarmde koelwater, waar vaak chemicaliën aan zijn toegevoegd, wordt in oppervlaktewater geloosd. Het waterschap gaat hier strenge regels voor opstellen en hierop handhaven.
- Het waterschap lobbyt voor een landelijk verbod op de productie, het gebruik en de lozing van extreem gevaarlijke stoffen, waaronder PFAS. Het waterschap geeft geen toestemming voor plannen waarbij grond of bagger wordt gebruikt die vervuild is met deze stoffen.
- Het waterschap oefent bij de nationale overheid, provincies en gemeenten druk uit om houtstook door huishoudens terug te dringen, omdat dit de grootste bron is van kankerverwekkende stoffen zoals PAK’s in het oppervlaktewater.
- Bij rioolwaterzuiveringsinstallaties en rioolgemalen wordt op milieuvriendelijke wijze gemonitord op geur om overlast voor de omgeving en vervuiling te beperken.
- Het waterschap gaat meer onafhankelijke toezichthouders, buitengewoon opsporingsambtenaren en sanctiemedewerkers aannemen, om toezicht en handhaving op watervervuiling te verbeteren.
- Ecologisch gezond water bevat een variatie aan waterplanten die past bij de vissen en andere diersoorten die in dat water leven. Het waterschap monitort dit en waar nodig treft het maatregelen om de groei van bepaalde plantensoorten te remmen of te bevorderen.
- Het waterschap zet zich in om bestrijdingsmiddelen, micro- en nanoplastics, medicijnresten en hormoonverstoorders te verwijderen in al hun rioolwaterzuiveringsinstallaties. Deze installaties worden 100% klimaatneutraal door het gebruik van zonnepanelen en door de biovergisting van materialen uit het productieproces van de waterzuivering.
- Het waterschap heft al belasting om het waterbeheer te bekostigen. Uitgangspunt van dit belastingstelsel zou moeten zijn dat diegenen die het meeste water verbruiken en vervuilen daarvoor de kosten betalen en niet de burger. De Partij voor de Dieren pleit voor een eerlijker belastingstelsel: de vervuiler betaalt en bedrijven en boeren die zich inzetten voor schoon water en biodiversiteit worden beloond.
