Toekom­stige orga­ni­satie zuive­rings­beheer

Toekomstige organisatie zuiveringsbeheer

Vragen aan de fracties

Hoofdvraag

Welke opvattingen, visies en ambities heeft u met betrekking tot de toekomstige organisatie van het zuiveringsbeheer op kortere, middellange en langere termijn?

Antwoord PvdD

Bij wet is vastgelegd dat het zuiveringsbeheer een overheidstaak is, waarbij het openbaar bestuur beleid moet kunnen maken. Onze visie is dat het Waterschap op lange termijn sturing moet kunnen geven op belangrijke keuzes. Het Waterschap moet in control zijn, niet adhoc moeten reageren op incidenten en kostenoverschrijdingen en niet afhankelijk zijn van een of meerdere organisaties die wettelijke taken voor het Waterschap uitvoeren.

Subvragen (bedoeld als leidraad voor gesprek)

Ambities/wensen/opgave

Welke doelen streeft u na met het zuiveringsbeheer, wat vindt u daarbij belangrijk?

Er moet een weloverwogen inzet van middelen zijn. Schoon is een randvoorwaarde, het gaat erom wat je ervoor doet om dat te bereiken.

Hoe ziet u de relatie tussen zuiveringsbeheer en waterkwaliteit in de watersystemen; is zuiveringsbeheer vooral een op zichzelf staande kerntaak of een middel om de waterkwaliteitsdoelstelling te bereiken?

De wet schrijft voor dat zuiveringsbeheer een op zichzelf staande kerntaak is.

Welke mate van bestuurlijke zeggenschap is naar uw mening gewenst/noodzakelijk voor de uitvoering van het zuiveringsbeheer?

Gericht op lange termijnzaken. Gezien het feit dat het een wettelijke kerntaak is, betekent dit dat er bestuurlijke zeggenschap moet zijn, mede gezien het feit dat er veel belastinggeld in om gaat.

Wat zijn volgens u essentiële randvoorwaarden voor de organisatie van de uitvoering van het zuiveringsbeheer?

Randvoorwaarden voor onze fractie zijn:

het beheer in eigen hand houden, dus als overheidstaak;

Lange termijnvisie;

Professioneel risicomanagement;

Bestuurlijke zeggenschap.

Ontwikkelingen/toekomstscenario’s

Welke lopende ontwikkelingen of naar uw inzicht mogelijke of waarschijnlijke toekomstige ontwikkelingen zijn volgens u van belang voor het vraagstuk van de organisatie van het zuiveringsbeheer?

Lifecycle costing;

Integrale afweging;

Klimaatverandering en daarmee gepaard gaande druk op het watersysteem;

Het borgen van de beschikbaarheid van voldoende en schoon water;

Eventueel investeren in de extra zuiveringstrap voor het zuiveren van medicijnresten en microplastics.

In de eerdere studie is gebruik gemaakt van toekomstscenario’s. Komen de ontwikkelingen die u belangrijk vindt daarin voldoende terug? Mist u nog belangrijke elementen/ontwikkelingen in de beschreven toekomstbeelden?

In Engeland en Wales is de afvalwaterzuivering sinds 1989 privaat georganiseerd. De reden voor privatisering was de slechte financiële en technische staat van de Regional Water Authorities (RWA’s) die verantwoordelijk waren voor zowel de drinkwatervoorziening, afvalwaterzuivering en oppervlaktewaterbeheer. Noodzakelijke investeringen werden nagelaten omdat de staatsschuld niet mocht toenemen. Wij kunnen niet toestaan dat het risico bestaat dat burgers tegen nóg hogere kosten aan zullen lopen als gevolg van privatisering. Commerciële bedrijven hebben een winstoogmerk en het waterschap zoals die is heeft het oogmerk veiligheid en gezond water.

Samenwerking in de (afval)waterketen

Hoe kijkt u aan tegen de relatie tussen zuivering van stedelijk afvalwater (zorgplicht waterschap) en inzameling van stedelijk afvalwater (zorgplicht gemeenten)?

Laat die samenwerking meer vorm krijgen, zodat het proces integraler kan worden benaderd. Voor een burger is het een onbegrijpelijke scheiding. Samenwerking is van belang om ervoor te zorgen dat de scheiding achter de schermen voor burgers niet zichtbaar is.

Hoe kijkt u aan tegen de huidige samenwerking waterschap-gemeenten in de afvalwaterketen en de wenselijke ontwikkeling daarvan op kortere, middellange en langere termijn?

Wenselijke ontwikkeling is dat alle spelers in de keten samenwerken met een gezamenlijk belang. Dat betekent dat er een integrale visie op de afvalwaterketen moet komen met een publiek belang.

Hoe kijkt u aan tegen de relatie tussen inzameling en zuivering van stedelijk afvalwater (de afvalwaterketen) en de winning, productie en distributie van drinkwater (de drinkwaterketen) als derde onderdeel van de waterketen?

Zoveel mogelijk integrale afweging, ook al is hier sprake van verschillende organen. Het feit dat er verschillende organen actief zijn in de waterketen leidt niet direct tot de beste afweging/samenwerking. Onderzoek wat mogelijkheden tot samenvoeging zijn. Sla geen pad in dat leidt tot meer versplintering over organisaties.

Hoe ziet de constellatie in de (afval)waterketen er uit in een mooie droom?

Alle spelers in keten werken samen met een gezamenlijk belang.

Hoe ziet de constellatie in de (afval)waterketen er uit in een slechte droom?

Alle deelbelangen staan op zichzelf en taken zijn op hun beurt weer uitbesteed of verzelfstandigd.

Organisatievormen

Bij de uitnodiging zat een document waarin verschillende organisatievormen voor zuiveringsbeheer staan beschreven. Welke variant past volgens u het beste bij Rijnland op de middellange termijn resp. de langere termijn. Waarom?

De Opties,1, 5 en 6 passen het best bij onze visie.

Waterzuivering en waterkwaliteit zijn van levensbelang; het heeft directe invloedop de volksgezondheid.

Het is een bij wet vastgelegde taak dat waterschappen zorg voor het zuiveren van het water dragen.

De samenwerking met gemeenten is nu al ver gevorderd en wordt als zeer positief ervaren. Daarin wordt ook kwaliteitsverbetering en efficientiewinst gerealiseerd, omdat overheidspartijen de krachten bundelen en niet alleen het wiel uitvinden in bepaalde taken.

Welke organisatievorm(en) past (passen) zeker niet. Waarom?

Een vorm waarin de waterzuivering verzelfstandigd of geprivatiseerd wordt, omdat dit leidt tot op zichzelf staande deelbelangen in de keten, waarbij het bestuur op afstand staat. Commerciële bedrijven hebben een winstoogmerk en het waterschap zoals die is heeft het oogmerk veiligheid en gezond water.