Bestuurs­vragen: Rijks­gemaal IJmuiden

Indiendatum: 13 apr. 2023
Antwoorddatum: 16 mei 2023

Context

Naar aanleiding van een bericht op 12 april 2023 op de website naturetoday.com stelt de heer Van der Kaap (Partij voor de Dieren) verschillende vragen rondom vis sterfte door de pompen van het Rijksgemaal IJmuiden.

Klik hier voor de bron: https://www.naturetoday.com/intl/nl/naturereports/message/?msg=30623

Hieronder de vragen en de beantwoording:

Vraag 1

Kent het college dit artikel en de daarin geschetste problematiek?

Antwoord 1

Het college heeft kennis genomen van het artikel en is op de hoogte van de geschetste problematiek. Sinds circa 2012 neemt Rijnland deel aan het samenwerkingsverband Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal een Ommelanden. Andere deelnemers zijn: Rijkswaterstaat West- Nederland Noord, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, provincie Noord-Holland, gemeente Amsterdam, Port of Amsterdam en Sportvisserij Midwest Nederland. Centraal in deze samenwerking staan het verbeteren van het leefmilieu en migratiemogelijkheden voor (trek)vissen en de ontwikkeling van daartoe benodigde kennis.

Afgelopen jaren zijn gezamenlijk diverse (monitorings)onderzoeken uitgevoerd én verschillende migratieknelpunten voorzien van vispassages (o.m. bij boezemgemalen Halfweg en Spaarndam). Eind 2022 is de voortzetting van deze samenwerking bestuurlijk bestendigd met het tekenen van de ‘Samenwerkingsovereenkomst Monitoringsprogramma Vismigratie Noordzeekanaal en Ommelanden’.

Vraag 2

Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat bij vervanging gekozen moet worden voor visveilige pompen. Zo ja, hoe gaat het college zich hiervoor inzetten. Zo nee, waarom niet.

Antwoord 2

Het college deelt de mening van de partij van de dieren dat bij vervanging gekozen moet worden voor visveilige pompen. Het Noordzeekanaal is een van de belangrijke trekroutes tussen zoet en zout voor trekvissen, zoals de rode lijst soort aal. Met name voor de uitrek van de volwassen schieraal vormt het gemaalcomplex IJmuiden een gevaarlijke barrière zo is uit onderzoeken gebleken. Rijnland en de andere partners van het samenwerkingsverband EVZ-NZK pleiten daarom al langer voor vervanging van de pompen door visveilige pompen op de momenten van geplande vervanging, renovatie of nieuwbouw. Ook gelet op de borging van genomen en geplande maatregelen bovenstrooms, zoals bij de boezemgemalen Halfweg en Spaarndam, is het voor ecologisch en financieel rendement van belang dat de pompen maximaal visveilig zijn.

Bij komend overleg van de stuurgroep ‘Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en Ommelanden’ blijft Rijnland aandacht vragen voor een visveilig ontwerp van de resterende drie nog te vernieuwen pompen.

Daarnaast zal gevraagd worden naar mogelijkheden voor aanpassingen in het maalregime van de pompen. Door het spreiden van de afvoer over meerdere pompen kunnen hoge toerentallen bij deze pompen, met een daarbij behorende hoge schadekans, worden beperkt.

Vraag 3

Welke mogelijkheden heeft Rijnland om een veilige vispassage bij dit gemaal te realiseren?

Antwoord 3

Rijnland kan doormiddel van advies en lobby, zowel regionaal als nationaal, zich hardmaken voor visveilige pompen en passages.

Vraag 4

Is het college bereid om al haar invloed aan te wenden bij de rijksoverheid om dit gemaal visvriendelijker te maken? Zo nee, waarom niet.

Antwoord 4

Het college is bereid om haar invloed hiervoor aan te wenden. Het is tevens bereid dit aan te bevelen aan een nieuw college.

Het bestaande directeurenoverleg rond het Noodzeekanaal / Amsterdam Rijnkanaal kan ook benut worden om dit onderwerp te bespreken.

Vraag 5

Aangezien dit Rijksgemaal zich op de grens van Rijnland en Hollands Noorderkwartier bevindt, is het college bereid gezamenlijk met Hollands Noorderkwartier op te trekken en beider invloed aan te wenden om dit gemaal visvriendelijk te maken?

Antwoord 5

Zoals ook omschreven in het antwoord op vragen 1 en 2 werkt Rijnland in breder verband samen, ook met Hollands Noorderkwartier en wordt deze samenwerking ingezet om te pleiten voor visveilige pompen.