Nota Muskus­rat­ten­beheer 2012 - 2015

Inleiding
In april 2012 verscheen de Concept Nota Muskusrattenbeheer. Vertegenwoordigers van de Partij voor de Dieren in de waterschappen dienden een groot aantal aanbevelingen in om de motie te verbeteren. De Definitieve Nota Muskusrattenbeheer 2012-2015 werd in de herfst aan de betrokken waterschappen voorgelegd. Daarbij was een Memo die suggereerde dat de aanbevelingen van de PvdD grotendeels waren overgenomen, dat konden we niet duidelijk in de Nota terugvinden. De ‘waterschappers’ van de PvdD bereidden 21 moties voor, amenderen bleek procedureel niet meer mogelijk. Als eerste werd de Nota voorgelegd in Rijnland. Dierenbescherming en Faunabescherming hadden schriftelijk hun mening over de Nota aan het Bestuur van Rijnland en de andere betrokken waterschappen gemeld.

In Rijnland kreeg de Nota in de commissie Veilig en Gezond Water uitgebreide bespreking, Dick de Vos van de Partij voor de Dieren in Rijnland vond de Nota een stap vooruit, maar uitte zijn teleurstelling over het feit dat de Nota toch nog vooral focuste op het doden van muskusratten, en dat bijvoorbeeld preventieve maatregelen aan de onderliggende waterschappen werden overgelaten. De PvdD stelde een aantal technische vragen over de Nota. Tijdens de Verenigde Vergadering diende de PvdD 5 moties in.

Moties
Motie 1. Ook bij eerdere gelegenheden heeft de PvdD gemeld dat de veiligheid absoluut voorop moet staan. Alleen in uiterste instantie mogen dieren gedood worden als de veiligheid aantoonbaar in gevaar komt. Maar ook dat moet worden uitgevoerd met respect voor het leven van het dier. In feite is diervriendelijk doden een contradictio in terminis. De motie stelt voor een indicator te ontwikkelen, die de vangsten (of de populatiedichtheid) in verband brengt met de veiligheid.

Motie 2. De PvdD tevreden over het feit dat er een veldproef wordt uitgevoerd, maar tekent aan dat die erg vaag en in algemene termen is beschreven in de Nota. De motie dringt aan op een veldproef naar de populatiedynamiek met en zonder bestrijding.

Motie 3. De Nota stelt dat in de populatie in veenweidegebieden nauwelijks te bedwingen is, en dat in dit soort gebieden bestrijding altijd noodzakelijk zal blijven. De PvdD vindt dat dweilen met de kraan open en stelt dat in veenweidegebieden prioriteit gegeven moet worden aan preventie.

Motie 4. In de vangkooi is de doodstrijd 6-7 minuten. Versnelde uitfasering is gewenst en door de Tweede Kamer gevraagd. Er dient een plan opgesteld te worden waardoor dat mogelijk wordt.

Motie 5. De voorlichting in de Nota richt zich eenzijdig op burgers in urbane gebieden om uit teleggen hoe schadelijk muskusratten zijn. Dat is onvolledig en onjuist. Voorlichting dient alle aspecten te behandelen o.a. preventieve maatregelen, onderzoek en minimalisering van dierenleed.

Belangrijk en verheugend was het dat de moties mede werden ondertekend door andere partijen; Water Natuurlijk (alle moties), Algemene Waterschapspartij (1,3), Locaal Belang in Regionale Samenwerking (2). Het deed ons vooral deugd dat de fractie Agrarische en Andere Bedrijven alle moties mede ondertekenden, en dat deze fractie een tekstuele bijdrage leverde aan de moties.
Er ontstond een geanimeerde discussie over de moties, alleen de CDA wenste onverkort vast te houden aan de Nota, en dus de bestrijding door doding. De VVD stond sympathiek ten opzichte van sommige moties, maar wilde de reactie van de portefeuillehouder afwachten.

Samenvatting van de reactie van de portefeuillehouder.
Vastgesteld kan worden dat de Nota waardering krijgt van alle fracties. PvdD kan toch naar aanleiding van hun ideologie spreken van een mijlpaal. Hun opmerkingen zijn begrijpelijk. Er is moeite met de manier van vangen en doden. Waterschappen zijn bezig met een landelijke veldproef, Rijnland zelf is bezig met een pilot preventie. PvdD wil graag sneller en eerder dan waterschappen. Zij wil eerst de resultaten van de veldproef afwachten. Met het nu bereikte resultaat is ze tevreden en wil daarmee op pad. Ze is niet blij met de moties, omdat ze vindt dat die in de Nota voor een deel al beantwoord zijn, en in de beantwoording van de vragen van de PvdD.
1. Norm veiligheid. Ze vraagt om aanhouding tot na de veldproef.
2. Het niet bestrijden en een vergelijk met een analoog gebied met bestrijding is een onderdeel van de veldproef, zie ook de beantwoording van vragen. Motie is overbodig en wordt ontraden.
3. Aanhouden tot na veldproef. Dick de Vos vraagt per interruptie wanneer die gegevens er kunnen zijn, Dat schijnt na 1 ½ jaar al bekend te kunnen zijn. In een volgend Bestuurlijk Overleg zal ze aandringen op die resultaten.
4. Hiervoor geldt hetzelfde, er komt een gedragscode, Voorstel motie aanhouden, het wordt meegenomen in het bestuurlijk overleg.
5. Portefeuillehouder onderschrijft de motie, Betere voorlichting noodzakelijk. Wordt meegenomen naar het volgende overleg.

Het aanbod van Faunabeheer en Dierenbescherming wordt door haar meegenomen.

Tijdens verdere discussie stelde AAB zich achter de opmerkingen van de portefeuillehouder en trok de steun in. Ook Water Natuurlijk wil de veldproef afwachten, maar zal voor ondertekende moties stemmen. De verdere discussie werd door de dijkgraaf als volgt samengevat. We willen allemaal van de dieronvriendelijke verdrinkingsval af. De veldproef zoekt daarvoor een alternatief. Liever verder gaan zonder dan met. Helaas is er nog geen deugdelijk alternatief.

De Partij voor de Dieren houdt motie1 aan; trekt motie 2 in n.a.v. de beantwoording van de technische vragen (het populatiedynamisch onderzoek met en zonder bestrijding komt er), wil een uitspraak van de Verenigde Vergadering over motie 3 en 4 en is blij met het feit dat de portefeuillehouder motie 5 accepteert. Bij de stemming werden beide moties (3 en 4) verworpen met 5 stemmen voor en 17 tegen. Van groot belang is dat alle partijen van de verdrinkings-vangkooi af willen, echter het tempo dat de Partij voor de Dieren voor ogen staat, vond men te snel.

Resultaat
Door de toezeggingen en de antwoorden op schriftelijke vragen heeft de Partij voor de Dieren in Rijnland ingestemd de voorliggende nota. Weliswaar ligt de nadruk nog steeds op bestrijding door doding van muskusratten, maar er is ook duidelijk een stap gezet naar een diervriendelijker manier van muskusrattenbeheer. De in de Nota aangekondigde Veldproef biedt de mogelijkheid om de focus de richten op veiligheid. De resultaten daarvan zullen over ca. anderhalf jaar duidelijk worden. Op grond daarvan zullen wij onze positie opnieuw bepalen. Voorlopig heeft de nota de zegen van de twijfel gekregen, maar we houden de vinger aan de pols.